Посещение мавзолея Коркыт-Ата на берегу реки Сырдарья.

«Во имя Аллаха всемилостивого, всемилосердного, на помощь его уповаем!
Близко ко времени пророка благословенного из племени Баят вышел некий муж, и звали его Отец Коркут. Среди огузов был он самым знающим человеком. Что ни скажет, все сбывалось; о не ведомом ведал, о несказанном сказывал. Бог всеправый его одарил озарением. Говорил Отец Коркут:
- Ханство к роду Кайы перейдет в последние времена, и никому из рук его не отнять никогда, от последних времен до наступления Страшного суда.
Те, о ком говорил он, - потомки Османа. Так и исполнилось, так все и продолжается. И еще много подобных слов он сказал»

Высказывания Коркыт-Ата.

Поездка на мавзолей Коркыт-Ата на берегу Сырдарьи.

Мавзолей и могила Коркыт-Ата находится на правом берегу реки Сырдарья, в 1500 метрах от мемориального комплекса Коркыт-Ата в Кармакшынском районе Кызылординсской области. Исследователь А. Диваев сфотографировал могилу в 1929 году.  
Примерно в X - XI веках на берегу Сырдарьи, где похоронен Коркыт, был воздвигнут мавзолей, однако этот замечательный памятник был разрушен водами неспокойной реки. Памятник построен из сырцового кирпича, имел круглый план и шести-пирамидальный купол, то есть воспроизводил существенные признаки строительства сырцовых мавзолеев древней дельты Сырдарьи, ими­тировал внутренность юрты.
Мавзолей возведен над могилой великого самобытного композитора - баксы. Выдающаяся личность сво­его времени, Коркыт являлся ярким представителем эпохи распада тюркского общества на отдельные улу­сы.  
Еще в  1950 года стоял, по преданию, мавзолей Коркыта - создателя кобыза, певца, композитора, акына, покровителя поэтов и музыкантов на берегу реки Сырдарья. Сейчас мавзолей обрушился с высокого берега Сырдарьи и груда плоских кирпичей омывается водами Сырдарьи.

Сырдария өзенінің жағасындағы Қорқыт Ата кесенесі.

Қорқыт-Ата кесенесі мен бейіті Сырдария өзенінің оң жағалауында, Қызылорда облысы, Қармақшы ауданындағы Қорқыт-Ата мемориалдық кешенінен 1500 метр жерде орналасқан. Зерттеуші А.Диваев 1929 жылы қабірдің суретін салған.
Шамамен 10-11 ғасырларда Қорқыт жерленген Сырдария жағасында кесене тұрғызылды, бірақ бұл ескерткіш турбулентті өзен суларымен қиратылды. Ескерткіш балшық кірпіштен тұрғызылған, дөңгелек жоспары және алты пирамидалы күмбезі бар, яғни ежелгі Сырдария өзенінің атырауындағы шикі кесенелер құрылысының маңызды белгілерін бейнелеген, киіз үйдің ішіне еліктеген.
Кесене ұлы түпнұсқа композитордың қабірлерінің үстіне тұрғызылған. Өз заманының көрнекті тұлғасы Қорқыт түркі қоғамының жеке аймақтарға ыдырау дәуірінің жарқын өкілі болды. 1950 жылы, аңыз бойынша, Қорқыт кесенесі Сырдария өзенінің жағасында қобыз, әнші, композитор, ақын, ақындар мен музыканттардың авторы болған.
Қазір кесене Сырдарияның жоғарғы жағалауынан құлап, бір үйінді кірпіш Сырдария суларымен жуылып жатыр.

Источники:
«Памятники Центральной Азии». Автор М. Хашимов. Издательство «Сага», 2001 год.  www.farsah.kz. «Древний Казахстан».

Фотографии
Александра Петрова.